Θεοτοκάριο Αγίου Γερασίμου Μικραγιαννανίτου
Το Θεοτοκάριο του Αγίου Γερασίμου Μικραγιαννανίτου εκδόθηκε το 1992, λίγο μετά την κοίμησή του. Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό σημείωμα ο συγγραφέας, ήταν ένα έργο που ποθούσε για πολλά χρόνια και τον αξίωσε ο Θεός να είναι το τελευταίο του υμνολογικό ποίημα. Είχε ολοκληρωθεί συγγραφικά πριν τον θάνατο του αγίου το 1991, αλλά εκδόθηκε από τους αδελφούς της Σκήτης ένα χρόνο αργότερα.
Στην μόνη ελπίδα και σωτηρία μας, την Υπεραγία Θεοτόκο, αφιέρωσε το έργο του ο Άγιος Γέροντας Υμνογράφος. Περιέχει πενήντα έξι κανόνες προς την Παναγία, στους οχτώ ήχους, οι οποίοι ψάλλονται κάθε μέρα.
Αλλ’ ω Πανύμνητε Δέσποινα, δέξαι παρακαλώ, εν πολλή μητρική ευνοία και συμπαθεία και συγκαταβάσει, ως εδέξατο ο Υιός σου και Θεός ημών τα δύο λεπτά της χήρας, τα ταπεινά μου ταύτα ψελλίσματα, άτινα γονυκλινώς εν πολλή ευλαβεία προσφέρω τη Θεομητορική σου μεγαλειότητι, «ως δώρα ευπρόσδεκτα και προσφοράν τελείαν», και εν τη φοβερά ώρα του θανάτου βοήθει μοι τω αναξίω και αμαρτωλώ ικέτη σου, εν δε τω αδεκάστω βήματι του φιλανθρώπου Υιού σου και Θεού ημών, παράστησόν με ακατάκριτον δια της Μητρικής σου παρρησίας, ως υπέσχου, φιλάγαθε Δέσποινα, και πάντας τους ψάλλοντας αυτούς εν ευλαβεία, αξίωσον της ουρανίου βασιλείας. Αμήν.
Δέξασθε ευμενώς, παρακαλώ υμάς, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, το παρόν Θεοτοκάριον, και ψάλλατε τους εν αυτώ κανόνας εν πίστει και ευλαβεία προς την Κυρίαν ημών Θεοτόκον, ίνα απαλλάττη υμάς πειρασμών και κινδύνων και πάσης αμαρτίας, μετά δε το τέλος αξιώση υμάς, ταις Μητρικαίς αυτής πρεσβείαις, της βασιλείας των ουρανών· ης γένοιτο πάντας ημάς επιτυχείν χάριτι και φιλανθρωπία του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού· ω η δόξα και το κράτος και η προσκύνησις συν τω ανάρχω αυτού Πατρί, και τω Παναγίω και ομοουσίω αυτού Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Ο κ. Κωνσταντίνος Ξενόπουλος, Άρχων Αγιογράφος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας υπήρξε προσφιλές και αγαπητό “παιδί” της συνοδείας του Γέροντος Γερασίμου Μικραγιαννανίτου απο τα μικρά του χρόνια. Μαθητής της Αθωνιάδας Εκκλησιαστικής Ακαδημίας πολύ συχνά βρισκόταν με τον Γέροντα και την συνοδεία του στην Μικρά Αγία Άννα για να περνά μαζί τους ημέρες πνευματικής ωφέλειας, αδελφικής συνάντησης και προσευχής. Αργότερα που ως λαϊκός ξεκίνησε να υπηρετεί την αγιογραφία στον κόσμο, κάθε φορά που επισκεπτόταν το Άγιον Όρος, έκανε πάντα στάση στην Σκήτη της Μικράς Αγίας Άννας. Συχνά, απομονωνόταν εκεί και δούλευε. Σε κάποια απο τις επισκέψεις του εκεί, φιλοτέχνησε τα σχέδια για το Θεοτοκάριο όπως του ζήτησε ο Γέροντας Άγιος Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Με πενάκι και σινική μελάνη ο αγιογράφος Κωνσταντίνος Ξενόπουλος φιλοτέχνησε τα έργα που στολίζουν την έκδοση του Θεοτοκαρίου. Ο Άγιος Γέροντας είδε τα σχέδια και με ιδιόχειρο σημείωμα ευχαρίστησε τον κ. Ξενόπουλο χαρίζοντάς του άλλο βιβλίο αφού το Θεοτοκάριο δεν είχε ακόμα εκδοθεί. Μάλιστα του ανέφερε πως ίσως δεν προλάβει εν ζωή την τύπωση του έργου που είχε ολοκληρώσει γι αυτό του χάρισε τον “Ενιαύσιο Στέφανο της Ορθοδόξου Εκκλησίας”.
Το Θεοτοκάριο αυτό που συνέγραψε ο Άγιος Γεράσιμος, είναι ένα απο τα τρία πλήρη Θεοτοκάρια που υπάρχουν. Αυτό αποτελεί εξ’ ολοκλήρου σύνθεση δική του. Όπως περιγράφουν οι πατέρες που έζησαν μαζί με τον Άγιο, μετά απο προσευχή συνέγραφε το υμνολογικό έργο που ήθελε να ολοκληρώσει, απνευστί και χωρίς καμία διόρθωση ή αλλαγή στο περιεχόμενο του.
Δίπλα στο υμνογραφικό και προσευχητικό κείμενο του βραβευμένου απο την Ακαδημία Αθηνών Γέροντα Γερασίμου Μικραγιαννανίτου ο Αγιογράφος κ. Κωνσταντίνος Ξενόπουλος τοποθέτησε έργα λιτά και ταιριαστά με την μορφή του ευγενικού, βαθιά και καλλιεργημένου και εξαιρετικά ευφυούς Αγίου Γέροντα. Με λιτές και απλές γραμμές, αγιορείτικη συνέπεια στην τήρηση των σχημάτων και θέματα οικεία στην παρουσίασή τους και στην έκφρασή τους για τους αγιορείτες πατέρες, έδωσε στο Θεοτοκάριο αυτό μικρά στολίδια.
Η ελευθερία και η αγάπη με την οποία ο Άγιος Γέροντας Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης περιέβαλε όποιον βρισκόταν κοντά του αποτυπώνεται στην λεπτότητα και την λιτότηταν των σχεδίων που φιλοτέχνησε ο αγιογράφος Κωνσταντίνος Ξενόπουλος ειδικά για το έργο αυτό.
Με την ευχή και την προσευχή, να αναδείξει ο Θεός, σύγχρονο Υμνογράφο που να περιγράψει με λόγια το φρόνημα, τον βίο και το ήθος του Αγίου Γερασίμου Μικραγιαννανίτου ζητούμε την ευχή του.
